Άρθρα

Για τις οικιστικές Ζώνες

Για τις οικιστικές Ζώνες

Ο Ν. 1337/83 που αποτελεί τη νομοθετική έκφραση της Επιχείρησης Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης (ΕΠΑ) περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα ρυθμίσεων σε ότι αφορά θέματα της πολεοδομικής και οικιστικής πολιτικής τα οποία διακρίνονται στις εξής βασικές κατηγορίες :

 

1. Πολεοδομικός σχεδιασμός

2. Αυθαίρετα

3. Πολιτική γης

4. Στεγαστική πολιτική

5. Παραθεριστική κατοικία- Προστασία ακτών

6. Οικοδομικοί συνεταιρισμοί

7. Πολιτική προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς

 

Οι διαπιστώσεις του πολεοδομικού αδιέξοδου που παρουσίαζαν οι πόλεις και οικισμοί της χώρας (εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση, εγκατάλειψη της υπαίθρου και καταστροφή των παραγωγικών περιοχών, υπερσυγκέντρωση πληθυσμού, επεκτάσεις χωρίς πρόγραμμα ή σχέδιο σε περιοχές ακατάλληλες, δόμηση ανεξέλεγκτη στις εκτός σχεδίου περιοχές οι οποίες μπορούσαν να αξιοποιηθούν για άλλες δραστηριότητες, ανεπάρκεια νομοθεσίας κλπ) οδήγησαν στη ανάγκη θέσπισης ενός νέου οικιστικού νόμου, ο οποίος είχε δύο βασικούς στόχους :

  • Την ευέλικτη και άμεση αντιμετώπιση των χρόνιων και πιεστικών πολεοδομικών προβλημάτων, που αφορούν τόσο τις εντός σχεδίου περιοχές όσο και τις λαϊκές περιοχές αυθαιρέτων
  • Τη καθιέρωση νέων θεσμών που θα μεταβάλλουν ριζικά τον τρόπο ανάπτυξης των οικισμών μας και θα καταστήσουν την πόλη και την κατοικία κοινωνικό δικαίωμα για την κάθε ελληνική οικογένεια.

 

Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο σύμφωνα με την τότε νέα αντίληψη συντάσσεται στα πλαίσια του γενικότερου αναπτυξιακού προγραμματισμού της χώρας (5ετη προγράμματα) και αποτελεί το προγραμματικό πλαίσιο για τη σωστή και ισορροπημένη πολεοδομική ανάπτυξη της πόλης σε ολόκληρη την έκτασή της και τον εξοπλισμό της με τα αναγκαία δίκτυα κοινωνικής παραγωγικής και τεχνικής υποδομής.

Το ΓΠΣ περιλαμβάνει :

  •  
  1. τη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ)
  2. τα όρια επεκτάσεων του ισχύοντος σχεδίου πόλεως
  3. την οργάνωση της πόλης και των επεκτάσεών της σε πολεοδομικές ενότητες
  4. την κατανομή του προβλεπόμενου πληθυσμού στις πολεοδομικές ενότητες
  5. το καθορισμό των χρήσεων γης
  6. την επιλογή των τρόπων ανάπτυξης
    • Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας (ΖΕΠ)
    • Ζώνη Αστικού Αναδασμού,
    • Ζώνη Ειδικών Κινήτρων (Ζώνες Ειδικών Κινήτρων, Ειδικής Ενίσχυσης ή Κοινωνικού Συντελεστή)
  7. την εκτίμηση των αναγκών σε παραγωγική υποδομή και τον καθορισμό Ζωνών Οικονομικής Ανάπτυξης
  8. τον καθορισμό Ζωνών Προστασίας του φυσικού, ιστορικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος
  9. τη συμπλήρωση και εξασφάλιση της αναγκαίας Τεχνικής Υποδομής
  10. την ασφάλεια και προστασία του οικισμού
  11. το πρόγραμμα και τον προγραμματισμό (φάσεις εφαρμογής, προϋπολογισμός κόστους εφαρμογής, τρόποι εξασφάλισης των αναγκαίων πόρων)

Σήμερα 18 χρόνια μετά αποτιμούμε την ΕΠΑ και προκύπτουν οι παρακάτω βασικές διαπιστώσεις :

  1. Δημιουργήθηκε ένα βασικό πολεοδομικό υπόβαθρο των οικισμών και πόλεων της χώρας
  2. Έγινε κατανοητή η ανάγκη εκπόνησης του Εθνικού Κτηματολογίου
  3. Έγινε κατανοητή η ανάγκη ύπαρξης ενός πολεοδομικού σχεδιασμού, όχι όμως και η ανάγκη των συμμετοχικών διαδικασιών
  4. Κινήθηκαν οι διαδικασίες του πολεοδομικού σχεδιασμού, κυρίως όμως σε ότι αφορά τις περιοχές επέκτασης (πολεοδομικές μελέτες επέκτασης)
  5. Σε ελάχιστα ΓΠΣ νομοθετήθηκαν και οι πολεοδομικές ρυθμίσεις στην άμεση εκτός σχεδίου περιοχή (ΖΟΕ)
  6. Οι προβλεπόμενες στα ΓΠΣ χρήσεις δεν εφαρμόσθηκαν, δεδομένου ότι δεν εφαρμόσθηκε από την πολιτεία καμία διαδικασία ελέγχου (π.χ κατά την έκδοση οικοδομικών αδειών)
  7. Ο προβλεπόμενος Μέσος Συντελεστής Δόμησης δεν εφαρμόσθηκε ποτέ και όποτε έγινε προσπάθεια εφαρμογής ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών
  8. Οι πολεοδομικοί μηχανισμοί (π.χ Ζώνες ειδικών ενισχύσεων, κινήτρων κλπ) δεν εφαρμόσθηκαν ποτέ από την πολιτεία όπως όφειλε
  9. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν έλαβε υπόψη τον προγραμματισμό και τις φάσεις εφαρμογής που προέβλεπε το ΓΠΣ, ώστε να προγραμματίζει έργα και μελέτες σύμφωνα με τις προτάσεις και προβλέψεις του ΓΠΣ. Το ίδιο βέβαια συνέβη και στις υπόλοιπες βαθμίδες (Νομαρχία, Περιφέρεια κλπ), με αποτέλεσμα οι οικισμοί να συνεχίσουν να «εξελίσσονται» και να «αναπτύσσονται» χωρίς πρόγραμμα, αλλά και χωρίς μέριμνα από την πολιτεία, που όφειλε να διασφαλίζει και να εφαρμόζει τις προτάσεις, τις προβλέψεις και τις πολεοδομικές ρυθμίσεις των ΓΠΣ.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
?>